Voordat de eerste zeewerende dijken in de 12e of 13e eeuw werden aangelegd, bestond de kuststrook van Friesland uit zee, wad en kwelder. Op de hogere delen van de kwelder was vanaf de eeuwen voor het begin van de jaartelling bewoning mogelijk: er werden podia aangelegd, waarop boerderijen stonden. Door het opwerpen van klei, mest en afval werden deze podia geleidelijk groter, tot ze de omvang bereikten van de vele huis- en dorpsterpen die nog steeds in het Friese landschap herkenbaar zijn. Nabij Anjum en Birdaard liggen twee van deze terpen, die door het Groninger Instituut voor Archeologie van de Rijksuniversiteit Groningen archeologisch zijn onderzocht. De blootgelegde lagen en de aangetroffen objecten vertellen een boeiend verhaal over het boerenbestaan in een sterk dynamisch landschap, op de grens tussen land en water.

Extra information

Bekijk dit boek met Google Books.

Meer informatie over de Groningen Archaeological Studies treft u hier aan.

Contents

Voorwoord
Zicht op een dynamisch verleden 11
Adresgegevens auteurs 27

Deel 1 | Anjum opgraving Wonen aan de Lauwerszee 29

1 De opgraving en toekomstige bescherming van een steilkant 33
2 Geolandschappelijk onderzoek: de vorming van het landschap voor en tijdens de terpbewoning en het ontstaan van de Lauwerszee 63
3 De nederzettingssporen en hun fasering 95
4 Wonen en werken op een middeleeuwse terp: het vondstmateriaal 133
5 De bewoningsgeschiedenis van Dongeradeel en het belang van middeleeuwse zoutwinning in Friesland 173

Deel 2 | Birdaard opgraving De huisterp De Roomschotel te Birdaard 219

1 Een kort noodonderzoek van de terp De Roomschotel 219
2 Sporen en structuren 226
3 Vondsten 231
4 Synthese: een kleine terp met een lange geschiedenis 243

Deel 3 | Anjum dierlijk bot Dieren van de middeleeuwse terp Anjum-Terpsterweg 249
1 Inleiding 249
2 Resultaten 250
3 Discussie 259
4 Conclusie 265

Deel 4 | Birdaard dierlijk bot Dieren van de huisterp Birdaard-Roomschotel 269
1 Inleiding 269
2 Resultaten 269
3 Conclusie 278

Bijlagen 283
Bijlage 1 Spoorbeschrijving met fasering Anjum 285
Bijlage 2 Determinatietabel aardewerk Anjum 303
Bijlage 3 Determintietabel natuursteen Anjum 313
Bijlage 4 Determinatietabel aardewerk Birdaard 315
Toelichting bij losse bladen 324